Earste algemiene list fan kompjûterbegripen foar de Fryske taal |
De list hat - sûnt 1996 - stal krige troch it wurk en it weromwurd
fan tal fan oersetters en neilêzers fan kompjûterprogramma's. Oant en mei 2003 waarden de begripen fan de list foarlein oan it Taalburo fan de Fryske Akademy. Dat krige by taalkundige tûkelteammen it lêste wurd.
By it gearstallen fan de list hat de klam altyd lein op in
trijetal punten: 1. it Frysk as kommunikaasjetaal; Jo fine de list of parten dêrfan yn Frysktalige oersettings fan mear as 25 kompjûterprogramma's. |
English | Frisian | Dutch |
account | rinnende rekken, -s / akkount | account |
adaptor | útwreidingskaart | uitbreidingskaart |
alias | skûlnamme | alias |
alternative key 1) | oarrekaai [Alt] | alttoets |
APP | applikaasje | applicatie |
append query | taheakfraach | | |
at-sign [@] | aapke [@] | apenstaartje |
attachment | taheakke, de | bijlage |
autocue | ynstekskerm | autocue |
backslash [\] | oerbekstreek [\] | backslash |
[/] | foaroerstreek [/] | schuine streep |
backspace | wisker | backspace |
backtrace | paadtrochslach, de | backtrace |
backup diskette | kopyskiif | backupdiskette |
banner | klikbanier / klikreklame | banner |
bookmark | blêdwizer | favoriet |
boot, to | starte | opstarten |
bounce keys | grage kaaien (kaaistjoering) | | |
browse, to | blêdzje | bladeren |
browser | e-blêder | browser |
bug | brek, de | bug |
button | byldkaike, it | | |
cable | kabel | kabel |
cache, to | (koart) bewarje | | |
cache | tuskenûnthâld | | |
cancel, to | ôfbrekke | annuleren |
capitals lock | kaptaalskoattel | hoofdletter lock |
carriage return | nijerigel(kaai) | returntoets |
cartridge | inketpatroan, de | cartridge |
CD burner | kompaktskiifbrâner | CD-brander |
CD-ROM | kompaktskiif | cd-rom |
CD-ROM | kompaktskiifstasjon | cd-romspeler |
chat, to | tsjette | chatten |
client | klant / kliïnt | cliënt |
clipboard | klamboerd | klembord |
clock frequency | klokfaasje | klokfrequentie |
cloud computing | (kompjûter)kloftsjen, it | cloud computing |
color depth | kleurdjipte (yn tal bitten) | kleurdiepte |
compose, to | gearstalle | samenstellen |
command | kommando | commando |
computer | kompjûter / rekkenreau | computer |
computer cloud | kompjûterkloft | computer cloud |
content | ynhâld | content |
Content Management System | byldstjoerde-ynformaasjebank | CMS |
control key | kontrôlekaai [Ctrl] | controletoets |
cookie | koekje | cookie |
copy, to | kopiearje | kopiëren |
cpu, central processing unit | (sintrale)ferwurkingsienheid | microprocessor |
crosstab query | krústabelfraach | | |
cursor | rinnerke / skowerke | muiswijzer |
cursor shapes | bgl. aaisieder, pylkje | bijv. zandloper |
cursor keys | stjoerknopkes | pijltjestoetsen |
database < databank | kaartebak < databank | databank |
debugger | útbrekprogramma | debugger |
decode, to | ûntsiferje | decoderen |
decryption | ûntsiferjen, it | decryptie |
default setting | fersom- / standertynstelling | default setting |
delete key | wiskkaai [Delete] | wistoets |
desktop | buroblêd | bureaublad |
dialog(ue) window | twaspraakfinster | dialoogvenster |
DVD, digital versatile/video disk | dûbelskiif | DVD |
DIP switch (Dual In-line Package) | sirkwyskoattel | DIP switch |
directory | triemtafel | directory |
disclaimer > proclaimer | warskôging > foarbehâld | disclaimer > proclaimer |
disk drive | skiifstasjon | diskettestation |
disk label | skiifetiket | diskette-etiket |
disk operating system | skiifbestjoeringssysteem | DOS |
diskette | skiif | diskette |
download key | ynlaadknop | download-toets |
download, to | ynlade | downloaden |
drive letter | stasjonsletter | drive-letter |
drop down menu | útklaplist | | |
DTP, desktop publishing | printreeskriuwe | elektronisch publiceren |
e-commerce | webhannel / e-hannel | e-commerce |
eject key | útsmytknop | uitwerpknop |
ejector | útsmiter | uitwerper |
webpost / e-post | elektronische post | |
e-mail address | webadres / e-adres | e-mailadres |
em dash | omtinkstreekje | aandachtstreepje |
en dash | keppelstreekje | koppelteken |
encode, to | fersiferje | coderen |
encryption | fersiferjen, it | encryptie |
end key | einsikerskaai [End] | end-toets |
enter key | ynfierkaai [Enter] | enter-toets |
escape key | útbrekker [Esc] /útbrekkaai | escape-toets |
e-shop | webwinkel | webwinkel |
explorer | ferkenner | verkenner |
extension | taheaksel | extensie |
feed | (nijs)oanfier / (nijs-)feed | feed |
feedback | weromwurd | feedback |
feedback, to | weromwurd jaan | feedback geven |
field | fjild | veld |
file 2) | triem, de ; triemmen ; triemke | bestand |
file name | triemnamme | bestandsnaam |
firewall | brânmuorre | brandmuur |
flatbedscanner | skenbank | flatbedscanner |
folder | map | map |
full screen | folsleinskerm | full screen |
function key | funksjekaai | funktietoets |
gesture | stjoering | | |
hacker | ynkringer | computerkraker |
hand-held scanner | hânskenner | handscanner |
hard disk | fêste skiif | harde schijf |
hardware | apparatuer | apparatuur |
hash [#] | stekje, it [#] | hekje |
hashtag | stekwurd (stekje + trefwurd) | hekwerk |
hidden file | ferstoppe triem | verborgen bestand |
home key | begjinsikerskaai [Home] | home-toets |
hypertext | oarretekst | hypertekst |
icon | ikoan | pictogram |
inkjet printer | inketsnjitprinter | inkjetprinter |
inline, to | ynrigelje | | |
insert key | ynfoechkaai [Insert] | insert-toets |
interface | ferbiningsstik / -programma | | |
interface (shell) | ynterfaasje, de | | |
internet | ynternet | internet |
internet provider | (ynternet)oanbieder/-kedizer | internetprovider |
italic | skeanprinte | cursief |
jumper | stekbrechje | jumper |
key gesture | kaaistjoering | | |
keyboard 1) | kaaiboerd | toetsenbord |
keyboard shortcut | kaaiekombinaasje | sneltoets |
landscape | lizzende print / lânskip | liggende afdruk / landschap |
laptop | skoatkompjûter | laptop |
laser printer | ljochtprinter | laserprinter |
LED, light-emitting diode | dioade-lampke | LED |
letter key | letterkaai | lettertoets |
link | skeakel / link, -en | koppeling |
log in | oanmelde | aanmelden |
log out | ôfmelde | afmelden |
loop | luds | loop |
make-table query | tabellearfraach | | |
matrix printer | nulleprinter | matrixprinter |
menu | karlist / menu | menu |
(micro)chip | (mikro)tsjip, -pen; -ke | (micro)chip |
MIME type | triemtype | bestandstype |
mode | stân | mode |
modem | sinjaaloersetter, de | modem |
monitor / screen | byldskerm | beeldscherm |
motherboard | memmeboerd | systeemplaat |
mouse | mûs | muis |
mouse gesture | mûsstjoering | | |
mouse pad | mûsmatte | muismat |
number key | siferkaai | cijfertoets |
number lock | siferskoattel | nummerlock |
nickname | bynamme | bijnaam |
node | knooppunt | | |
off-line | gjin ferbining | offline |
off the record | sûnder trochslach | off the record |
OK | ree / okee | Oké |
on-line | ferbining | online |
open source | iepen-boarne | | |
overwrite, to | der oerhinne skriuwe | overschrijven |
packman | grôpert | happertje |
page down | skermfoarút(kaai) [Page Down] | page down |
page up | skermtebek(kaai) [Page Up] | page up |
password | wachtwurd | wachtwoord |
paste, to | plakke | plakken |
path | paad | pad |
peer to peer | lykweardige (kompjûters) | | |
photo editing | byldbewurking | beeldbewerking |
pictogram | byldkaike, it | pictogram |
piping | as troch in piip liede | | |
pixel | byldpunt | beeldpunt |
plug and play | ynstekke en ferjitte | insteken en vergeten |
plug-in (hardware) | stekker | plug-in |
plug-in (software) | ynsettriem, de | plug-in |
port | poarte | poort |
portrait | steande print / portret | staande afdruk / portret |
print screen | skermprintkaai | print screen |
| | printallyk, de | afdrukvoorbeeld |
proxy | tusken- | proxy |
query | beheinfraach | zoekopdracht |
query, to | freegje | | |
query field | fraachfjild | | |
query parameter | fraachbetingst | query-parameter |
Quit | útgong / slute | afsluiten |
RAM, Random Access Memory | skriuwûnthâld | werkgeheugen |
range | berik | range |
record (file) | rigel | rij |
recycle bin | papierkoer | prullenmand |
redirect, to | omliede | omleiden |
refresh, to | fernije | vernieuwen |
rename, to | omneame | renamen |
requery, to | opnij freegje | | |
rewritable CD-ROM | kompaktskiif | rewritable cd-rom |
rip, to | rippe | | |
ROM, Read-Only Memory | lêsûnthâld | leesgeheugen |
save, to | bewarje | opslaan |
scanner | byldnimmer/ skenner | scanner |
screen resolution | byldskerpte | beeldschermresolutie |
screensaver | byldsekering (sinjaalsekering) | screensaver |
scroll bar | rolbalke / skobalke | schuifbalk |
scroll lock | skermskoattel / rolskoattel | scroll lock |
search engine | sykmasine | zoekmachine |
server | memmekompjûter / tsjinner | server |
setup | opset, de | setup |
| | ynsetprogramma | installatieprogramma |
| | skrasprogramma | de-installatieprogramma |
shell | skyl | shell |
shift key | skiftkaai | shifttoets |
site map | websteeskema | site map |
slash | foaroerstreek / skeane streek | schuine streep |
slot | útwreidingsslúf | uitbreidingssleuf |
smiley | glimke | smiley |
software | programmatuer | programmatuur |
sound card | lûdkaart | geluidskaart |
source | boarne | bron |
space bar | spaasjebalke | spatiebalk |
spam | ûnpost | spam |
spin-off | byrisping | spin-off |
spreadsheet | rekkenblêd / rekkenboerd | rekenblad |
start page | begjinskerm | homepage |
sticky keys | fertrage kaaien (kaaistjoering) | | |
system disk / bootable disk | startskiif | systeemdiskette |
system tools | systeemark | | |
tabulator key | tabelkaai | tabulatortoets |
tag | mark | tag |
tag, to | markearje | | |
text editor | tekstbewurker | tekstverwerker |
tooltip | oanwizing | tooltip |
touchscreen | taastskerm | aanraakscherm |
trace | trochslach | trace |
tree | triembeam (diagram) | tree |
twitter, to | twitterje, tsjetterje | twitteren |
update query | bywurkfraach | | |
upgrade, to | opwurdearje | upgraden |
upload, to | oplade | uploaden |
USB stick | USB-pinne | USB stick |
videoboard | grafyske kaart | grafische kaart |
virus scanner | firussiker /-skenner | virus scanner |
volume label | skiifnamme | volumelabel |
weblog | webloch / bloch | weblog / blog |
weblog, to | weblogje / blogje | webloggen / bloggen |
web portal | webportaal | webportal |
web site | webstee, it / webstek, it | website |
window | finster | venster |
wireless broadband internet | triedleas breedbânynternet | draadloos breedband internet |
WWW, World Wide Web | wrâld-wiid-web | wereld wijd web |
worm | wjirm (soart firus) | worm |
write-protection | skriuwskoattel | schrijfbeveiliging |
zoom, to | ferseamje | zoom |
zoom in | deryn seamje | inzoomen |
zoom out | derút seamje | uitzoomen |
1) Yn 'e list is de oersetting key = kaai as yn seinkaai útwurke, mar fansels kinne jo dêr ek 'toets' foar brûke.
2) Triem (folsleine rige kompjûterkoaden - CJ)
Gauris wurdt der frege, wêrom't ik it Ingelske 'file' net mei it Fryske 'bestân' oerset haw.
It wurd 'bestân' yn it wurdboek (WFT) jout gjin brûkbere omskriuwing dy't de spesifike
oardering fan it Ingelske wurd 'file' yn him hat. It germanisme 'Bestand', dat de Nederlanners
wol en krekt de Dútsers net brûke, is folle mear in mannichtewurd.
Ik bin nei de boarne, it Ingelsk, weromgien. Computation = rekkenjen. Computer file stiet
foar in rige nul-/ienkoaden. It Frysk ken mei it rekkenbegryp 'triem' in spesifyk wurd foar
'in rige sifers', dêrom haw ik it wurd 'triem' oan it Taalburo (FA) foarlein.
3) De earste kompjûterboeken brûkten by it ferwizen nei in kaai op it kaaiboerd de Ingelske
ôfkoarting fan it kaaiboerd tusken [kante heakken]. Yn 'e list wurdt dat ta foarbyld ek in pear kear dien.
Sykje jo in beskate oersetting? => towufry(aapke)tele2.nl
Feanwâlden, bywurke simmer 2012, C. Jousma